Działalność

Działalność

Początków Muzeum NoZ należy upatrywać w zbierackiej pasji prywatnych kolekcjonerów – pracowników wydziału, głównie geologów. Formalnie Muzeum WNoZ (początkowa nazwa Muzeum Ziemi) powstało Zarządzeniem Rektora nr 37/94 z dnia 28 października 1994 roku. Regulamin uzgodniony z Ministrem Kultury i Dziedzictwa narodowego, został nadany Zarządzeniem Rektora nr 86 z dnia 21 czerwca 2013 roku  (patrz HISTORIA MUZEUM)

Obecnie działalność muzeum zasadza się na kilku priorytetach :

  • gromadzenie zbiorów geologicznych: minerałów, skamieniałości, skał, meteorytów, okazów geoarcheologicznych oraz replik zwierząt i roślin
  • udostępnianie zbiorów - działalność wystawiennicza, udostępnianie zbiorów do badań naukowych
  • działalność oświatowa
  • działalność naukowa (publikacje, coroczne obozy naukowe)
  • popularyzacja nauk przyrodniczych oraz wzmacnianie wizerunku wydziału

 

ZBIORY MUZEALNE

Zbiory Muzeum NoZ to około 4000 muzealiów, z czego około 3500 okazów udostępnionych jest zwiedzającym na wystawach stałych: 

  • minerały - 1547 szt.
  • skały - 552 szt.
  • skamieniałości - 1281 szt.
  • meteoryty - 97 szt.
  • okazy geoarcheologiczne - 52szt.
  • repliki - 16 szt.

 

DZIAŁALNOŚĆ WYSTAWIENNICZA

Obecny kształt muzeum to 17 wystaw stałych usytuowanych na parterze wydziału, I i II piętrze oraz na zewnątrz pomiędzy budynkami: Działalność wystawiennicza

  1. Cykl KRAJOBRAZY NASZEGO REGIONU SPRZED 200 MILIONÓW LAT – to odtworzenie paleośrodowisk ważnych okresów geologicznych, charakterystycznych dla Regionu. Wystawy te umieszczone są chronologicznie od dewonu (370 milionów) po schyłek triasu (205 milionów lat temu) w ogromnej przestrzeni holu siedziby wydziału, od strony głównego wejścia: 
    • Dewon - złoty wiek fauny i flory
    • Geneza Paliw Kopalnych (GZW)
    • Notozaury – Mikołów, Żyglin, Sosnowiec
    • W świecie Śląskich pradinozaurów - Krasiejów
    • W krainie Smoka – Zawiercie
  2. MINERAŁY – KLEJNOTY ZIEMI – to ekspozycja najpiękniejszych dużych okazów minerałów, znajdujących się w zbiorach Muzeum WNoZ.
  3. EWOLUCJA PIÓRA – to spojrzenie na opierzone dinozaury, ich rodowód aż do współczesnych ptaków w świetle najnowszych poglądów na ewolucję piór (I piętro)
  4. POMIĘDZY EWĄ A NAMI... – spojrzenie poprzez rekonstrukcje kilku gatunków hominidów na ewolucję człowieka.
  5. POCHODZENIE SKAŁ MAGMOWYCH – opowieść o dynamizmie skorupy ziemskiej
  6. KOLEKCJA SKAŁ – to zbiór 552 okazów z kraju i zagranicy, wyeksponowanych wg genezy w 9 gablotach,
  7. DZIEJE ŻYCIA NA ZIEMI - KOLEKCJA SKAMIENIAŁOŚCI – to 1281 okazów skamieniałości roślinnych, zwierzęcych i śladowych, wyeksponowanych wg wieku w 11 gablotach. Każda gablota odpowiada konkretnemu okresowi geologicznemu, zaopatrzona jest w mapkę paleogeograficzną, tabelkę stratygraficzną i opis najważniejszych wydarzeń danego okresu. Ponad gablotami widnieją piękne malarskie rekonstrukcje paleośrodowiskowe najbardziej reprezentatywnych biocenoz każdego okresu geologicznego.
  8. MINERAŁY ŚWIATA - SYSTEMATYKA – to zbiór 1547 okazów z całego świata, ponad gablotami widnieją tablice edukacyjne dotyczące budowy krystalograficznej minerałów. W pięknie oświetlonych gablotach wyeksponowane są minerały w grupach tematycznych:
    • kolekcja systematyczna wg klasyfikacji międzynarodowej Dana,
    • kolekcja związków organicznych
    • szafa do obserwowania zjawiska luminestencji
  9. LABORATORIUM - to niewielka wnęka zaaranżowana jako zaplecze naukowe z zabytkowymi mikroskopami.
  10. GABINET MINERALOGA - XIX/XX wiek - to spojrzenie na historię mineralogii poprzez zabytkowe wnętrze oraz ukazanie roli minerałów dla cywilizacji człowieka.
  11. MATERIA STARSZA NIŻ ZIEMIA - wystawa ukazująca, poprzez piękne graficzne fotopanoramy, genezę Układu Słonecznego, ewolucję materii oraz pochodzenie meteorytów -zawiera 97 okazów wg klasyfikacji międzynarodowej:
    • meteoryty kamienne: chondryty węgliste, chondryty zwyczajne
    • meteoryty zdyferencjonowane: achondryty pierwotne, achondryty z Marsa, Księżyca i Vesty, żelazno - kamienne oraz żelazne
    • impaktyty
  12. LAPIDARIUM - park geologiczno - przyrodniczy - usytuowany pomiędzy budynkami wydziału - wystawa obejmuje kilkanaście kilkutonowych głazów, reprezentujących odmienne typy genetyczne skał wśród pięknej roślinności. Tablice edukacyjne przybliżają procesy tworzenia się poszczególnych typów skał oraz warunki środowiskowe. Różnorodna roślinność, ciekawa aranżacja oraz ławeczki pozwalają nie tylko na prowadzenie ciekawych zajęć dydaktycznych, ale również na miłe spędzenie czasu studentom czy gościom wydziału.
  13. HISTORIA Wydziału Nauk o Ziemi - wystawa na II piętrze ukazuje poprzez stare fotografie, sprzęt i materiały dydaktyczne, proces tworzenia wydziału, dawne siedziby, budowę obecnego kompleksu, główne kierunki badań oraz kształcenia, praktyki terenowe, ważniejsze wydarzenia oraz historyczny sprzęt badawczy.

 

DZIAŁALNOŚĆ OŚWIATOWA

Działalność wystawiennicza stanowi podłoże dla działalności oświatowej. Muzeum NoZ prowadzi szeroko zakrojony program edukacyjny dla uczniów wszystkich szczebli szkolnictwa województwa śląskiego. Lekcje muzealne prowadzone są w postaci:

  • WARSZTATÓW – co środę odbywają się zajęcia praktyczne dla maksymalnie 80 uczniów w czterech grupach do wyboru: rozpoznawanie skał, rodzaje skamieniałości, właściwości minerałów, zajęcia laboratoryjne z chemii, meteorologia satelitarna, praca z mapą, konstruowanie map i przekroi geologicznych.
  • WYKŁADÓW – co czwartek na auli odbywają się dwa wykłady z zakresu nauk geologicznych, geograficznych, ewolucji życia, ekologii oraz relacji z podróży naukowych pracowników wydziału.
  • LEKCJE DLA NAJMŁODSZYCH - w poniedziałki, wtorki i piątki odbywają się w przyjaznej salce dydaktycznej zajęcia z zakresu nauk przyrodniczych dla przedszkolaków i uczniów klas wczesnoszkolnych 
  • ZWIEDZANIA MUZEUM z prelekcją – dla grup zorganizowanych. 
  • WARSZTATY W TERENIE
    • GEOLOGII W TERENIE – wyjazd grupowy 1 lub 2 dniowy do odsłonięć geologicznych, gdzie uczniowie uczą sie orientacji w terenie, pracują z mapą, kompasem, odczytują profil geologiczny odsłonięcia oraz poszukują minerałów i skamieniałości.
    • GLEBY - omówienie budowy profilu glebowego, rozróżnianie poziomów glebowych, pobieranie próbek, oznaczanie pH oraz koloru gleby, zapoznanie sie z Atlasem Gleb Polski, wykonanie opisu odkrywki na formularzu.

Eksponaty

DZIAŁALNOŚĆ NAUKOWA 

Działalność naukowa

  1. obóz poszukiwawczy organizowany dla studentów w Zawierciu - Marciszowie na stanowisku paleontologicznym późnego triasu – efektem są zgromadzone szczątki roślin oraz kości dicynodontów, wczesnych dinozaurów padlinożernych i drapieżnych, bogate skupiska małży, a także okazy skamieniałości śladowych m.in. tropów.
  2. artykuł w wysoko punktowanym czasopiśmie Palaios (z listy filadelfijskiej) BITE MARKS ON AN UPPER TRIASSIC DICYNODONTID TIBIA FROM ZAWIERCIE, KRAKÓW - CZĘSTOCHOWA UPLAND, SOUTHERN POLAND
  3. Wypożyczanie okazów do badań pracownikom UŚ
  4. Udział Muzeum w konferencjach naukowych

 

DZIAŁALNOŚĆ MARKETINGOWA

  1. Stała obecność w mediach
  2. Strona internetowa stale aktualizowana
  3. Film o Muzeum na stronie internetowej
  4. Reprezentowanie UŚ na Festiwalach Nauki, piknikach
  5. Stała współpraca z ok. 60-ma szkołami wszystkich szczebli
  6. Stała współpraca z muzeami – wypożyczanie okazów na wystawy
  7. Stała współpraca ze stowarzyszeniami
  8. Muzeum otwarte jest podczas konferencji krajowych i międzynarodowych.

Film

Wirtualny spacer po Muzeum - film archiwalny